هیأت تخصصی کار، بیمه و تأمین اجتماعی

* شماره پرونده: هـ ت/ ۰۲۰۰۱۴۷ ـ ۰۲۰۰۱۴۸ ـ ۰۲۰۰۱۴۹

*شماره دادنامه سیلور:  ۱۴۰۲۳۱۳۹۰۰۰۲۹۹۷۸۶۴       تاریخ:۱۷/۱۱/۱۴۰۲

* شـاکــی: آقایان سید محمد مهدی علوی و سید محمود آسوده خلجانی و عبدالمحمود ضرابی و علی ضیائی اردکانی و جواد سهامیان مقدم و جواد گیوه چین کوهی همگی با وکالت خانم عذرا حاج علیوند و آقای علی آزاد با وکالت علیرضا رحیمی و حمید رحمتیان با وکالت محمد فلاح

* طرف شکایت: بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران

* موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند ۲۰ آیین‌نامه شماره ۳/۹۰ مصوب ۲۳/۸/۱۴۰۱ شورای عالی بیمه (بند ۷ و تبصره الحاقی به ماده ۲ آیین‌نامه ۹۰ آیین‌نامه نحوه احراز صلاحیت حرفه‌ای کارکنان کلیدی و عملیاتی مؤسسه بیمه)

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

* شاکی دادخواستی به طرفیت بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران به خواسته فوق‌الذکر به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیأت عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:

آیین‌نامه شماره ۳/۹۰ مصوب ۲۳/۸/۱۴۰۱ شورای عالی بیمه

۲۰ـ بند ۷ و یک تبصره به ذیل ماده (۲) آیین‌نامه اضافه گردید:

۷ـ داشتن حداکثر ۶۵ سال تمام برای مدیرعامل، قائم‌مقام و اعضای هیأت مدیره

تبصره: شرکتهای بیمه می‌توانند دو نفر از اعضای هیأت مدیره را تا حداکثر سن ۷۰ سال انتخاب نمایند.

*دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:

مطابق بند ۲۰ مصوبه فوق، بند ۷ و یک تبصره به ذیل ماده ۲ آیین‌نامه موصوف اضافه شده و به موجب آن برای مدیرعامل و قائم‌مقام و اعظای هیأت مدیره شرکتهای بیمه محدودیت سنی برقرار شده است که این مصوبه با اصول متعدد قانون اساسی از جمله بند ۹ اصل سوم قانون اساسی (رفع تبعیض ناروا) و اصل ۲۸ قانون اساسی (آزادی انتخاب شغل) و اصل ۴۳ قانون اساسی مغایرت دارد و علاوه بر تعارض با اصول قانون اساسی با قوانین عادی و اصول مسلم حقوق تجارت نیز سازگار نبوده و تصویب آن خارج از حدود اختیارات و وظایف قانونی سازمان طرف شکایت می‌باشد، همچنین مصوبه مورد شکایت با مواد ۵ و ۱۷ و ۳۱ قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه‌گری مصوب ۳۱/۳/۱۳۵۰ منطبق نبوده و خارج از حدود اختیارات مرجع تصویب‌کننده نیز می‌باشد بنابراین تقاضای ابطال آن را نموده است.

* در پاسخ به شکایت مذکور، مدیر کل حقوقی بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران به موجب لایحه شماره ۱۰۶۰۲۷۵ مورخ ۷/۳/۱۴۰۲ به طور خلاصه توضیح داده است که:

اولاً بیمه مرکزی و شورای عالی بیمه و در راستای وظایف و اختیارات قانونی خود مبنی بر ارشاد و هدایت و نظارت بر امر بیمه اقدام به تصویب آیین‌نامه مورد ادعای شاکیان نموده است.

ثانیاً: وفق بند ۵ ماده ۳۸ قانون تأسیس بیمه مرکزی و بیمه‌گری، متقاضی طبق قانون موظف به ارائه و رعایت مواردی است که طبق قانون یا آیین‌نامه‌های اجرایی از متقاضی درخواست می‌شود، لذا شرط سنی نیز یکی از شرایط عمومی است که می‌توان به دلیل حفظ حقوق بیمه مرکزی و بیمه گذاران و سایر ذی نفعان توسط بیمه مرکزی تعیین و متقاضیان را ملزم به رعایت آن نمود.

ثالثاً: نظر به اینکه احراز و اثبات شایستگی فنی، اخلاقی و توانایی مدیران در اداره امور شرکت بیمه یکی از وظایفی است که طبق قانون تأسیس بر عهده بیمه مرکزی نهاده شده و شورای عالی بیمه به عنوان مرجع صلاحیتدار اقدام به تصویب آیین‌نامه مذکور نموده و احراز سمت مدیریت در شرکت بیمه را موکول به داشتن بعضی توانایی‌ها، تخصص‌ها، تجربه‌ها و شرایطی نموده است که یکی از آن شرایط داشتن حداکثر ۶۵ سال تمام برای مدیرعامل، قائم‌مقام و اعضای هیأت مدیره است همچنین در مقررات نهادهای پولی و مالی بانک مرکزی نیز حکم مشابهی در خصوص تعیین شرط سنی پیش‌بینی شده است بنابراین رد شکایت شاکیان مورد استدعاست.

*پرونده کلاسه هـ ت/ ۰۲۰۰۱۴۷ ـ ۰۲۰۰۱۴۸ ـ ۰۲۰۰۱۴۹ با موضوع "ابطال بند (۲۰) آیین‌نامه شماره ۳/۹۰ مصوب ۲۳/۸/۱۴۰۱ شورای عالی بیمه و بند (۷) و تبصره الحاقی به ماده ۲ آیین‌نامه نحوه احراز صلاحیت حرفه‌ای کارکنان کلیدی و عملیاتی مؤسسه بیمه"در جلسه هیأت تخصصی کار، بیمه و تأمین اجتماعی مطرح و به شرح آتی رأی صادر شد:

رأی هیأت تخصصی کار، بیمه و تأمین اجتماعی دیوان عدالت اداری

بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران به موجب ابلاغیه شماره ۱۹۰۳۲۳/۱۰۰/۱۴۰۱ مورخ ۳۰/۱۱/۱۴۰۱، آیین‌نامه شماره ۳/۹۰ مصوب شورای عالی بیمه مورخ ۲۳/۸/۱۴۰۱ در خصوص اصلاح آیین‌نامه نحوه احراز صلاحیت حرفه‌ای کارکنان کلیدی و عملیاتی مؤسسات بیمه و مکمل را ابلاغ کرده است؛ مطابق بند (۲۰) آیین‌نامه یاد شده، بند (۷) و یک تبصره به ذیل ماده ۲ این آیین‌نامه، اضافه شده است که بر اساس بند (۷) آن داشتن حداکثر ۶۵ سال تمام برای مدیرعامل، قائم‌مقام و اعضای هیأت مدیره مقرر شده و همچنین بر مبنای تبصره این ماده، شرکت‌های بیمه می‌توانند از اعضای هیأت مدیره را تا حداکثر سن ۷۰ سال انتخاب کنند؛ با عنایت به اینکه به موجب بند (۵) ماده ۱۷ قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه‌گری مصوب سال ۱۳۵۰ «تصویب آئین ‌نامه‌‌های لازم برای هدایت امر بیمه و فعالیت مؤسسات بیمه» در عداد وظایف شورای عالی بیمه قرار گرفته است و نظر به اینکه داشتن صلاحیت‌های ذکر شده در مقرره‌های مورد شکایت در حدود اختیارات مرجع واضع یعنی شورای عالی و به جهت احراز توان برای انجام امور مدیریتی و نقش‌های مربوط به سمت و وظایف محوله و حفظ آن در طول زمان مدیریت، به تصویب رسیده است بنابراین موارد مذکور مغایرتی با قوانین استنادی شکات ندارد و از این رو مستنداً به بند «ب» ماده ۸۴ قانون دیوان عدالت اداری با آخرین اصلاحات و الحاقات بعدی مصوب سال ۱۴۰۲، رأی به رد شکایت صادر می‌شود؛ این رأی ظرف بیست روز از تاریخ صدور، از سوی رئیس یا ده نفر از قضات دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.

رئیس هیأت تخصصی کار، بیمه و تأمین اجتماعی دیوان عدالت اداری

محمدجواد صالحی انصاری