آیین نامه ها
مرجع تصویب: هيات وزيران
شماره ویژه نامه: ۱۳۴۱
دوشنبه،۳ آذر ۱۳۹۹
سال هفتاد و شش شماره ۲۲۰۴۶
آيين نامه اجرايي بند (الف) ماده (۳۲) قانون احکام دايمي برنامه هاي توسعه کشور

شماره۶۴۸۵۳۰/ت۵۷۲۱۰هـ                                                           ۲۸/۸/۱۳۹۹

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ـ وزارت اطلاعات ـ وزارت امور اقتصادی و دارایی

وزارت امور خارجه ـ وزارت آموزش و پرورش ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ـ وزارت جهادکشاورزی ـ وزارت کشور

وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ـ وزارت راه و شهرسازی ـ وزارت نیرو

وزارت صنعت، معدن و تجارت ـ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ وزارت نفت

سازمان برنامه و بودجه کشور ـ سازمان حفاظت محیط­زیست

سازمان اداری و استخدامی کشور ـ اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران

دبیرخانه شورای­عالی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی

معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم

هیئت وزیران در جلسه ۲۱/۸/۱۳۹۹به پیشنهاد شماره ۴۷۳۷۰۴ مورخ ۲۶/۸/۱۳۹۸
سازمان برنامه و بودجه کشور و به استناد تبصره ماده (۳۲) قانون احکام دایمی برنامه­های
توسعه کشور ـ
مصوب ۱۳۹۵ ـ آیین­نامه اجرایی بند (الف) ماده یادشده را به شرح زیر تصویب کرد:

 

آیین­نامه اجرایی بند (الف) ماده (۳۲) قانون احکام دایمی

برنامه­های توسعه کشور

ماده ۱ـ در این آیین‌نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند:

۱ـ شورای­عالی: شورای­عالی آمایش سرزمین.

۲ـ سازمان: سازمان برنامه و بودجه کشور.

۳ـ دبیرخانه: دبیرخانه شورای­عالی.

۴ـ کمیسیون: کمیسیون تخصصی شورای­عالی.

۵ ـ کمیته­های فنی: کمیته­های دبیرخانه شورای­عالی.

۶ ـ شورای هماهنگی: شورای هماهنگی توسعه منطقه­ای.

۷ـ قانون: قانون احکام دایمی برنامه­های توسعه کشور ـ مصوب ۱۳۹۵ ـ .

۸ ـ طرح­های ویژه: طرح­های بخشی یا فرابخشی با ماهیت آمایشی و با حوزه تأثیرگذاری یک یا چند استان و اثرگذار بر مدیریت سرزمین هستند که تهیه آنها به دلایل خاص طبیعی یا عملکردی یا ضرورت­های کارشناسی و مدیریتی مستلزم اتخاذ رویکرد ویژه می­باشد. نیاز به تهیه این نوع طرح­ها توسط دستگاه­ها و مراجع مرتبط، به شورای­عالی به عنوان مرجع سیاست­گذاری آمایش و توسعه سرزمینی اعلام می­شود. شورای­عالی با ارزیابی مقیاس طرح و در صورت تأیید ضرورت و ویژه بودن آن، چهارچوب پیشنهادی تهیه طرح، محتوا و خروجی مورد انتظار را ارزیابی نموده و مرجع تهیه و بررسی و تصویب آن را مشخص و تصویب می­کند.

ماده۲ـ به‌ منظور استقرار نظام راهبری توسعه سرزمین و نظارت بر اجرای آن از جمله تحقق نظام کارآمد برنامه­ریزی و مدیریت توسعه سرزمین، انتظام­بخشی به سازمان فضایی سرزمین، هماهنگ­سازی توسعه بخشی ـ منطقه­ای، فراهم­سازی توسعه متوازن و پایدار و عدالت اجتماعی و بین نسلی میان مناطق و استان­ها و هماهنگ­سازی جریان توسعه در سطوح ملی، منطقه­ای و استانی، شورای­عالی تشکیل می­شود.

ماده۳ـ ارکان شورای­عالی به شرح زیر است:

۱ـ کمیسیون­ تخصصی شورای­عالی.

۲ـ دبیرخانه.

۳ـ شوراهای هماهنگی توسعه منطقه­ای کشور.

ماده۴ـ وظایف شورای­عالی به شرح زیر است:

۱ـ بررسی و نظارت بر اجرای نظام راهبری توسعه سرزمین و تنظیم روابط ارکان و اجزای آن.

۲ـ بررسی، ‌تصویب، هماهنگی و نظارت مستمر بر تهیه برنامه­‌ها و طرح­های توسعه سرزمین در سطوح ملی، منطقه‌­ای و استانی.

۳ـ بررسی برنامه‌­های اجرایی آمایش سرزمین و اسناد آمایش ملی، منطقه‌­ای و استانی.

۴ـ نظارت بر اجرای اصول و ضوابط ملی آمایش سرزمین در سطوح ملی، منطقه‌ای و استانی و ارزیابی عملکرد دستگاه­های اجرایی ذی­‌ربط.

ماده۵ ـ اعضای شورای­عالی به شرح زیر است:

۱ـ رییس سازمان برنامه و بودجه کشور (رییس شورای­عالی).

۲ـ وزیر کشور.

۳ـ وزیر اطلاعات.

۴ـ وزیر جهاد کشاورزی.

۵ ـ وزیر امور اقتصادی و دارایی.

۶ ـ وزیر راه و شهرسازی.

۷ـ وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح.

۸ ـ رییس سازمان حفاظت محیط­زیست

۹ـ رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور.

۱۰ـ سه نفر صاحب ‌نظر شاغل در دستگاه­های اجرایی به انتخاب رییس ‌جمهور.

ماده۶ ـ اسناد توسعه سرزمینی که باید به تصویب نهایی شورای­عالی برسد، به شرح زیر است:

۱ـ سند ملی آمایش سرزمین: سندی راهبردی که بر مبنای سیاست­های کلی آمایش سرزمین و اصول مصوب آمایش سرزمین، در پی سازماندهی فضای توسعه و بسترسازی برای تحقق توسعه پایدار و متوازن سرزمین است. این سند به عنوان فرادست­ سند توسعه سرزمینی کشور، بازتاب سرزمینی سازمان فضایی افق توسعه­یافتگی کشور بوده و از طریق آینده­نگاری، سیاست­گذاری و فرصت­سازی توسعه بخش­ها و مناطق، زمینه توسعه درون­زا و برون­نگر و نیز توسعه منابع انسانی به عنوان رکن اصلی آمایش سرزمین را فراهم می­نماید.

۲ـ سند منطقه­ای آمایش سرزمین: سندی راهبردی که با اتکا بر سیاست­های کلی و اصول مصوب آمایش سرزمین و مبتنی بر جهت­گیری­ها، خطوط کلی توسعه و نظام تقسیم کار ملی و منطقه­ای منتج از سند ملی آمایش سرزمین با هدف توسعه متوازن و پایدار و عدالت اجتماعی و بین ­نسلی و بهره­گیری از قابلیت­ها، استعداد‌های سرزمینی و مزیت­های مناطق (مصوب شورای­عالی) در چهارچوب توسعه درون­زا و هم­پیوند منطقه­ای تنظیم می­گردد تا از این طریق ارتباط منطقی میان سطح ملی و استانی آمایش برقرار شود.

۳ـ سند استانی آمایش سرزمین: سندی راهبردی که مبتنی بر خطوط کلی و جهت­گیری­های اسناد ملی و منطقه­ای آمایش سرزمین و نظام تقسیم کار ملی و منطقه­ای منتج از آن، با هدف توسعه منابع انسانی، حفاظت از محیط­زیست و صیانت و بهره­برداری بهینه از منابع طبیعی، حفظ حقوق نسل­های آینده، رفع عدم تعادل­ها و محرومیت­ها، شکوفاسازی اقتصاد استان و تقویت پیوند آن با اقتصاد منطقه­ای و ملی و همچنین ایفای نقش مؤثر و سازنده استان در فرایند توسعه منطقه­ای و ملی تنظیم می­گردد.

۴ـ سایر اسناد از جمله جهت­گیری­های ملی آمایش سرزمین، نظریات پایه توسعه و چشم­اندازهای بلند مدت توسعه ملی، منطقه­ای و استانی و نظایر آن مرتبط با آمایش.

تبصره ـ مجموعه­ای از نهادها، اسناد، رویه­ها و تدابیری که با تکیه بر نتایج و رهنمودهای آمایش سرزمینی (مستخرج از اسناد ملی، منطقه­ای و استانی آمایش سرزمین، آیین­نامه­ها و بخشنامه­ها و سایر مصوبات شورای­عالی) نسبت به طرح­ریزی چهارچوب سیاست­گذاری توسعه سرزمین، ایجاد هماهنگی­های بخشی ـ منطقه­ای، بهره­وری از سرمایه­های انسانی، منابع و فرصت­های سرزمین در سطوح مختلف ملی، منطقه­ای و استانی اهتمام می­نماید، نظام راهبری توسعه سرزمین را تشکیل می­دهند.

ماده۷ـ اسناد توسعه سرزمینی به شرح زیر باید قبل از تصویب نهایی در مراجع ذی­صلاح، از حیث انطباق با سیاست­ها، اصول، جهت­گیری­ها و اسناد آمایش سرزمین به تأیید شورای­عالی برسد:

۱ـ طرح­های ویژه آمایش در مقیاس ملی، منطقه­ای و استان.

۲ـ اسناد و برنامه­های کلان و راهبردی بخش‌ها (مربوط به دستگاه­های اجرایی).

۳ـ اسناد مرتبط با نظام برنامه­ریزی کلان کشور.

ماده ۸ ـ به منظور یکپارچه­سازی و هماهنگی میان مطالعات و اجرای نتایج آمایش سرزمینی، کلیه اسنادی که با عنوان یا مضمون آمایش و توسعه منطقه­ای در دستگاه­های اجرایی مورد تدوین قرار می­گیرند (از جمله آمایش آموزش­عالی و صنعت) باید قبل از تصویب نهایی، توسط شورای­عالی بررسی و تأیید شوند.

تبصره ـ تشخیص ضرورت بررسی و طرح اسناد مذکور در شورای­عالی با پیشنهاد دبیرخانه و تأیید کمیسیون خواهد بود.

ماده۹ـ کمیسیون به عنوان رکن مشورتی و تصمیم­ساز شورای­عالی با هدف بررسی و اظهارنظر تخصصی بر روی موضوعات ارجاع شده، تحقق نظام یکپارچه برنامه­ریزی و مدیریت توسعه سرزمین و ارتقای هماهنگی و هم­افزایی بین بخشی در پیشبرد فرایندهای توسعه سرزمینی با وظایف زیر تشکیل می­­شود:

۱ـ بررسی و اظهارنظر در خصوص:

الف ـ برنامه‌ها و طرح­های توسعه سرزمینی در سطوح ملی، منطقه‌ای و استانی برای ارایه به شورای­عالی.

ب ـ گزارش­های نظارتی برنامه‌ها و طرح­های توسعه سرزمینی و گزارش­های عملکردی دستگاه­های اجرایی.

پ ـ گزارش­ها و متن پیش­نویس مصوبات و موارد ارجاعی از سوی دبیرخانه.

ت ـ موضوعات ارجاع‌شده از طرف شورای­عالی.

۲ـ بررسی پیشنهادها و موضوعات اولویت‌دار پیشنهادی دبیرخانه برای طرح در شورای­عالی.

۳ـ بررسی برنامه‌، طرح و تصمیمات اتخاذشده در شورای هماهنگی از حیث انطباق با اصول، جهت­گیری­ها و اسناد توسعه سرزمینی.

۴ـ سایر موارد مرتبط به تشخیص رییس کمیسیون.

ماده۱۰ـ اعضای کمیسیون (در سطح معاون وزیر یا معاون سازمان یا نماینده تام‌الاختیار) به شرح زیر است:

۱ـ سازمان برنامه و بودجه کشور (رییس کمیسیون).

۲ـ رییس امور ذی­ربط آمایش سرزمین در سازمان (دبیر کمیسیون).

۳ـ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات.

۴ـ وزارت اطلاعات.

۵ ـ وزارت امور اقتصادی و دارایی.

۶ ـ وزارت امور خارجه.

۷ـ وزارت آموزش و پرورش.

۸ ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.

۹ ـ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی.

۱۰ـ وزارت جهاد کشاورزی.

۱۱ـ وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح.

۱۲ـ وزارت راه و شهرسازی.

۱۳ـ وزارت صنعت، معدن و تجارت.

۱۴ـ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.

۱۵ـ وزارت کشور.

۱۶ـ وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی.

۱۷ـ وزارت نفت.

۱۸ـ وزارت نیرو.

۱۹ـ سازمان حفاظت محیط­زیست.

۲۰ـ سازمان اداری و استخدامی کشور.

۲۱ـ معاونت حقوقی رییس‌جمهور.

۲۲ـ اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران.

۲۳ـ دبیرخانه شورای­عالی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی.

۲۴ـ سازمان پدافندغیرعامل.

۲۵ـ معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم.

۲۶ـ معاونین سایر دستگاه­های اجرایی و مقامات و مسئولین محلی یا نمایندگان بخش عمومی حسب مورد به تشخیص رییس کمیسیون.

ماده ۱۱ـ دبیرخانه در سازمان مستقر بوده و نماینده سازمان به عنوان دبیر شورای­عالی و رییس دبیرخانه شورای­عالی تعیین می­شود. مهمترین وظایف دبیرخانه به شرح زیر است:

۱ـ سازماندهی و راهبری مطالعات موردنیاز.

۲ـ تهیه، تنظیم و ارسال دعوت­نامه، دستورجلسات و صورتجلسه برای اعضای شورای­عالی.

۳ـ تهیه، تنظیم و ابلاغ مصوبات شورای­عالی.

۴ـ پیگیری و نظارت بر اجرای مصوبات شورای­عالی.

۵ ـ ضبط و نگهداری گزارش­ها، اسناد و اطلاعات، مذاکرات و مصوبات شورای­عالی.

۶ ـ تهیه و تدوین گزارش­های نظارتی جهت ارایه به شورای­عالی.

۷ـ تشکیل جلسات کمیسیون و تنظیم گزارش­های کمیسیون برای طرح در جلسات شورای­عالی.

۸ ـ اخذ و بررسی گزارشات عملکردی دستگاه­های اجرایی در راستای تبصره (۱) بند (الف) ماده (۳۲) قانون.

۹ـ تأیید اسناد کالبدی در مقیاس ملی و منطقه­ای از حیث انطباق با سیاست­ها، اصول، جهت­گیری­ها و اسناد آمایش سرزمین قبل از تصویب نهایی در مراجع ذی­صلاح.

ماده۱۲ـ در اجرای تبصره (۲) بند (الف) ماده (۳۲) قانون، تشکیل کارگروه­های موضوعی و یا موضعی و کمیته­های فنی مربوط، حسب تشخیص و ضرورت، به پیشنهاد دبیرخانه و تأیید شورای ­ عالی با اعضا و شرح وظایف مشخص در سطوح ملی، منطقه­ای و استانی قابل تشکیل است.

ماده۱۳ـ در راستای اصل (۴۸) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و با هدف هماهنگی، سیاست­گذاری، پیگیری و پیشبرد سریع­تر امور توسعه و پیشرفت مناطق مختلف کشور، ایجاد تعادل و توازن در استان­ها و مناطق و دسترسی آنها به سرمایه و امکانات لازم به فراخور نیازها و استعدادهای رشد، شوراهای هماهنگی توسعه منطقه­ای، ذیل شورای­عالی و براساس منطقه­بندی مصوب شورای­عالی با وظایف و اختیارات زیر تشکیل می­شود:

۱ـ ایجاد هماهنگی­های بین استانی و بین منطقه­ای در بهره­گیری از منابع و ظرفیت­ها و فعالیت­های اقتصادی و اجتماعی و بهره­برداری از فضاهایی چون مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی، بنادر، توسعه صادرات، گردشگری و نظایر آن.

۲ـ ارتقای هماهنگی میان مداخلات فضایی بخش­ها (اعم از ساخت، توسعه و تکمیل مستحدثات و زیرساخت­ها) در منطقه.

۳ـ بررسی و رفع تعارضات و ناسازگاری­های میان نتایج مطالعات و اسناد آمایش استان­ها.

۴ـ بررسی و اعمال هماهنگی­های بخشی ـ منطقه­ای در تدوین اسناد توسعه سرزمینی در سطح مناطق (از جمله مطالعات آمایش منطقه­ای و استانی و طرح­های کالبدی منطقه­ای).

۵ ـ بررسی و انجام امور ارجاعی شورای­عالی و سایر مراجع قانونی فرادست.

ماده۱۴ـ اعضای شوراهای هماهنگی منطقه­ای به شرح زیر است:

۱ـ استانداران استان­های هر منطقه.

۲ـ رؤسای سازمان مدیریت و برنامه­ریزی استان­های هر منطقه.

۳ـ رییس امور مرتبط با آمایش در سازمان برنامه و بودجه کشور.

۴ـ نماینده ویژه رییس سازمان برنامه و بودجه کشور که از میان اشخاص صلاحیت‌دار انتخاب می­شود.

۵ ـ رؤسا و مدیران کل دستگاه­های ذی­ربط ملی و استانی و سایر اشخاص از جمله متخصصان توسعه، حسب مورد و ضرورت به پیشنهاد استانداران منطقه و تأیید رییس امور مرتبط با آمایش سازمان.

ماده۱۵ـ سازمان موظف است ظرف دو ماه از تاریخ ابلاغ این آیین­نامه، دستورالعمل­های مربوط به شیوه برگزاری و فعالیت شورای­عالی، کمیسیون و شورای هماهنگی را تدوین و به تصویب شورای­عالی برساند.

معاون اول رئیس‎جمهور ـ اسحاق جهانگیری