شماره۳۰۰/۲۵۵۷۴                                                                       ۲۵/۵/۱۳۹۶

مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران پیرامون: «ثبت جهانی

شهر تاریخی یزد» آموزه‌ها، پیامدها و الزامات

استاندار محترم و رئیس‌شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان یزد

معاون محترم میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری

ثبت شهر تاریخی یزد در فهرست میراث جهانی فرصتی را برای تأمل و تأکید بر میراث یکتا و ارزشمند شهرسازی و معماری ایرانشهر اسلامی مان در اختیار اهل فکر و فن و صاحبان دغدغه زیست مطلوب در پهنه سرزمینی تمدن تاریخی ـ فرهنگی ایران قرار داده است. ناظرین و نهادهای بین المللی با لحاظ شاخص‌های بسیار مهمی چون :

ـ سازگاری با اقلیم و طبیعت و خلاقیت در نحوه استفاده از زمین

ـ ویژگیهای کالبدی (شهرسازی و معماری)

ـ تبلور آرامش، همزیستی و صلح، امنیت اجتماعی و تداوم حیات فرهنگی در وجه کالبدی شهر یزد را مفتخر به این عنوان دانسته‌اند.

شورای عالی شهرسازی ومعماری ایران ضمن فرا رفتن از تقلیل این موضوع به عنوان ثبت یک سکونتگاه، در برهه‌ای از زمان که شهرسازی و معماری ایران به سرعت در هیاهوی سبک‌ها و اقتضائات مدرن رو به زوال نهاده و نظام برنامه‌ریزی فضائی، محیط زیست و حیات مدنی با بحرانهای جدی مواجه می‌باشد، خویش و همگان را به یادآوری، بازخوانی و به کارگیری شاخص‌های کارآمد و فراموش شده، دعوت می‌نماید. پرواضح است که رد و نشانه‌ای از هیچ یک از شاخص‌های فوق‌الذکر در شهرسازی و معماری معاصر وجود ندارد . ثبت جهانی شهر تاریخی یزد فرصتی را برای ایجاد تداوم زیست و پویایی اقتصاد شهری مبتنی بر فرهنگ ایرانشهری در اختیار قرار می‌دهد که می‌توان از این طریق به احیای سبک زندگی مطلوب امیدوار بود.

شورای عالی شهرسازی و معماری ایران تلاش‌های صورت گرفته توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، مقامات و دستگاههای استانی و مردم فهیم شهریزد در ثبت جهانی را ارج نهاده و خاطر نشان می‌سازد که حفظ این افتخار بسیار مهم تر و در عین حال دشوار تر از کسب آن است، و این مهم تنها با همدلی، همفکری و هم رایی در سطح ملی و محلی و با مشارکت حداکثری شهروندان یزدی و کلیه علاقمندان به حفظ این افتخار بین المللی میسر خواهد بود. لذا مقرر می‌گردد:

الف )

۱ـ به منظور ایجاد هماهنگی و پرهیز از بروز تعارض و آشفتگی در پیگیری امور و همچنین جلوگیری از اقدامات موازی و بلااثر «برنامه جامع اقدام مشترک» با در نظر گرفتن و تأکید بر طرح مدیریتی پیوست میراث جهانی در سطح استان یزد و با محوریت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، استاندار محترم با همکاری کلیه دستگاههای ملی، استانی و حضور حداکثری نهادهای مردمی (سمن‌ها، تشکل‌های دانشگاهی، اصناف، رسانه‌ها، متنفذین و معتمدین محلات، ائمه جماعات مساجد و...) تهیه و تدوین و جهت تصویب نهائی به دبیرخانه شورای عالی ارسال گردد. ساختار نهادی و مدیریتی لازم و نحوه اجرا و نظارت بر برنامه و طرحهای پیوست برنامه از اجزاء این برنامه خواهد بود. تسریع در تدوین و تصویب این برنامه نشانگر عزم جدی برای حفظ این دستاورد می‌باشد.

۲ـ کلیه طرحها و اقدامات پیشنهادی توسط شوراها، ستادها، مراجع حقوقی مختلف در سطح ملی و محلی می‌بایست در راستای اهداف برنامه جامع اقدام مشترک باشند.

تبصره: چنانچه بنا بر ضرورت تهیه طرحی در خصوص شهر یزد یا بخشی از شهر به تصویب مراجع مختلف برسد، لازم است پس از تصویب، با «برنامه جامع اقدام مشترک» تطبیق یافته و در صورت نیاز، بازنگری لازم در آن صورت پذیرد .

۳ـ در کلیه طرحها و اقدامات، بافت تاریخی شهر یزد در ارتباط متقابل با کلیّت شهر مدنظر قرار گرفته و هرگونه اقدام در بافت در توجه به کل شهر و نیز کلیه اقدامات توسعه‌ای در سایر قسمت‌های شهر در انطباق با سیاستهای مدّ نظر در بافت تاریخی تعریف و اجرا شود.

ب)

۱ـ با توجه به اتمام افق طرح جامع شهر یزد، طرح بازنگری بارویکرد حفاظت محور و تحت عنوان طرح ویژه حفاظت جامع شهر یزد توسط معاونت شهرسازی و معماری وزارت راه و شهرسازی تهیه شود. شرح خدمات این طرح با لحاظ موارد مذکور در این مصوبه حداکثر ظرف مدت دو ماه تهیه و به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران برسد. بر انتخاب مشاور ذیصلاح در مقیاس بین المللی و نیز حداقل زمان تهیه طرح تأکید می‌گردد.

تبصره: تهیه طرح تفصیلی ویژه بافت تاریخی شهر یزد به عنوان یکی از پیوست‌های طرح جامع مذکور با عنایت به موارد تعهد شده در پرونده ثبت جهانی و در راستای اهداف برنامه جامع اقدام مشترک با همکاری وزارت راه و شهرسازی و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در اولویت قرار گیرد .

۲ـ دستورالعمل ویژه برای سازه‌های خشتی، با رویکرد افزایش مقاومت و به روزآوری این فناوری تاریخی (به عنوان اصلی‌ترین و مهم‌ترین مصالح در جهت حفظ هویت و اصالت کالبدی شهر یزد) توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با همکاری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی حداکثر ظرف مدت ۶ ماه تهیه شود.

تبصره۱: چند نمونه ساختمان خشتی، به عنوان الگو (با تأکید بر انتخاب بناهای عمومی) توسط وزارت راه و شهرسازی و سازمان میراث فرهنگی و شهرداری یزد با همکاری سایر دستگاههای اجرائی ذیربط احداث شود.

تبصره۲: موضوع آموزش و به کارگیری فناوری خشت و به روز آوری آن به عنوان یکی از واحدهای درسی دانشکده معماری دانشگاه یزد و در صورت قابلیت و امکان به صورت رشته‌ای خاص تعریف شود .

تبصره۳: سرفصلی از مقررات ملی ساختمان در مبحث هشتم به بناهای خشتی اختصاص یابد .

ج)

بنا بر اهمیت موضوع دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری حداکثر ظرف مدت یک هفته:

۱ـ مکاتبه‌ای را از سوی رئیس شورا خطاب به رئیس جمهور محترم جهت تخصیص اعتباری وی‍ژه به منظور حفاظت از ثبت جهانی شهر تاریخی یزد

۲ـ مکاتبه‌ای را از سوی رئیس شورا خطاب به شورای پول و اعتبار به منظور پیش‌بینی‌های لازم جهت تخصیص اعتبارات لازم بانکی

۳ـ مکاتبه‌ای را از سوی رئیس شورا خطاب به مدیرعامل بانک مسکن مبنی بر تأمین منابع لازم جهت مرمت بافت با ضوابط مصوب انجام دهد.

ضمناً شورای عالی شهرسازی و معماری ایران موظف می‌شود کلیه طرحها، موضوعات و مباحث مربوط به شهر یزد را خارج از نوبت مطرح و تصمیم‌گیری نماید. همچنین لازمست کلیه جلسات شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان یزد در ارتباط با شهر یزد و نیز کمیسیون ماده پنج شهر یزد، با دعوت از دبیر شورای عالی و حضور وی یا نماینده ایشان تشکیل گردد.

مراتب جهت استحضار جنابعالی و صدور دستور انعکاس و اقدام اعلام می‌شود.

معاون معماری و شهرسازی و دبیر شورای عالی معماری و شهرسازی ـ پیروز حناچی